Θεόδωρος Τσακίρης

Αποτελεί παράλληλα πρόκληση για όλον τον Ελληνισμό καθότι για την Τουρκία ο γεωστρατηγικό χώρος από τη Θράκη έως την Κύπρο αποτελεί ενιαίο μέτωπο προώθησης και επιδίωξης επιβολής των αναθεωρητικών της επιδιώξεων.

Η ερντογανική Τουρκία δεν δεσμεύεται από τα σύνορα που αποδέχθηκε ο Κεμάλ Ατατούρκ με τη συνθήκη της Λωζάνης, κάτι που επίσης ισχύει και για τους επιγόνους του πολιτικού Κεμαλισμού. Αυτό άλλωστε το έχει επιβάλλει ήδη στο έδαφος της Συρίας και του Ιράκ καταλαμβάνοντας και ενσωματώνοντας μεγάλες εδαφικές περιοχές της βορειοδυτικής Συρίας. Το ίδιο επιδιώκει να κάνει μέσω του δόγματος της «γαλάζιας» Πατρίδας σε όλη τη βόρεια πλευράς της Ν.Α. Μεσογείου

Η Τουρκία δεν δοκιμάζει μέσω του γεωτρύπανου Φατίχ και του δεύτερου γεωτρύπανου, που θα επιχειρήσει να στείλει στους επόμενους μήνες στην νοτιοανατολική οριοθετημένη ΑΟΖ της Κύπρου, τις αντοχές μόνο της Λευκωσίας. Δοκιμάζει τα αποτρεπτικά αντανακλαστικά και της Ελλάδος και την αποφασιστικότητα της να προασπίζει τα δικά της ζωτικά συμφέροντα σε όλη τη θαλάσσια ζώνη μεταξύ του 28ου και 32ου παραλλήλου που κατά την τουρκική διεκδίκηση βρίσκεται εντός της δικής της υφαλοκρηπίδας.

Εάν η γεώτρηση του Φατίχ ολοκληρωθεί -ασχέτως του εάν θα εντοπίσει ή όχι κοίτασμα- το επόμενο -ανακηρυγμένο από την 21η Απριλίου- βήμα της, θα είναι η εκτέλεση γεωτρήσεων εντός της οριοθετημένης κυπριακής ΑΟΖ ακόμη και σε τεμάχια που έχουν αδειοδοτηθεί σε διεθνείς πετρελαϊκές εταιρίες με πιθανότερα τα τεμάχια 2,3,8 και 9 στα οποία «βρίσκεται» η ΕΝΙ. Η επιλογή αυτή δεν είναι τυχαία η Τουρκία θεωρεί ότι έχει την ΕΝΙ και την Ιταλία του χεριού της. Στο τεμάχιο 3 το τουρκικό ναυτικό ταπείνωσε τον Φεβρουάριο του 2018 Ρώμη, Λευκωσία και ΕΝΙ παρεμποδίζοντας τη γεώτρηση της ΕΝΙ στο στόχο Σουπιά χωρίς να επιβληθεί στην Άγκυρα κανένα κόστος πέραν μιας θετικής δήλωσης που εξέδωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στα συμπεράσματα του Μαρτίου 2018, όπου δεν προειδοποιείτο καν η Άγκυρα για την επιβολή κυρώσεων εναντίον της εάν συνεχίσει ή κλιμακώσει την επιθετικότητά της.

Το συμπέρασμα που έβγαλε η Άγκυρα τον Φεβρουάριο του 2018 διευκόλυνε την επιθετική κίνηση που τώρα κάνει με το Φατίχ σε σημείο εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας, το οποίο διεκδικεί από το 2012. Από το 2012 η Λευκωσία ουδέποτε διευκρίνισε το τι εκείνη διεκδικεί από φόβο μήπως προκαλέσει την Τουρκία. Το έκανε κατόπιν εορτής στις 4 Μαΐου 2019, την ημέρα που ανακοινώθηκε ότι ξεκινάει το Φατίχ! Η Λευκωσία γνωρίζει από το 2014 ότι το σεισμογραφικό Μπαρμπαρόσσα πραγματοποιεί παράνομες σεισμογραφικές έρευνες εντός και εκτός της οριοθετημένης από την ίδια ΑΟΖ της.

Ουδέν έκανε για να το παρεμποδίσει. Ουδέν διεθνές ένταλμα σύλληψης εξέδωσε εναντίον του Μπαρμπαρόσσα, των μη-τουρκικών συνοδευτικών του πλοίων και των πληρωμάτων που τα επάνδρωναν. Ακόμη και τώρα που το Μπαρμπαρόσσα -ενεργώντας ταυτόχρονα με το Φατίχ- διενεργεί σεισμογραφικές έρευνας εντός της οριοθετημένης κυπριακής ΑΟΖ, η Λευκωσία δεν το απειλεί με διεθνή εντάλματα σύλληψης, λες και το Μπαρμπαρόσσα διενεργεί σεισμικές έρευνες για την ίδια!

Ο μιθριδατισμός που επιβάλλει σωρευτικά το δόγμα της ανυποχώρητης υποχωρητικότητας που θεωρούσε ότι η Τουρκία θα σταματήσει να προκαλεί ή έστω δεν θα κλιμακώσει την επιθετικότητα της εάν δεν αντιδράσουμε, εάν δεν κάνουμε γεωτρήσεις, εάν δεν επενδύσουμε στην άμυνα μας, εάν δεν συγκροτήσουμε με τη Γαλλία ναυτική βάση στην Κύπρο, έχει χρεοκοπήσει.

Η αλλαγή σε ένα δόγμα ανάσχεσης και αποτροπής δεν είναι ούτε αυτόματη, ούτε εύκολη αλλά είναι πλέον επιβεβλημένη εάν θέλουμε να αποτρέψουμε την πλήρη αποθράσυνση της Τουρκίας που θα αυξήσει δραματικά τις πιθανότητες μιας ανοικτής πλέον σύρραξης με όρους που θα ορίσει ο επιτιθέμενος. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την Κύπρο. Ισχύει και για την Ελλάδα.

Διότι τα λάθη που έκανε η Λευκωσία τα επαναλαμβάνει και η Αθήνα σε ότι αφορά τα όρια της ελλαδικής υφαλοκρηπίδας στη Ν.Α. Μεσόγειο. Οι συντεταγμένες αυτών των ορίων είναι έτοιμες από το 2012 αλλά και πάλι δεν κατατέθηκαν από φόβο μήπως προκληθεί η Τουρκία.

Τώρα που η Τουρκία επελαύνει στην κυπριακή ΑΟΖ μήπως είναι η ευκαιρία να οριοθετήσουμε το τι νομίμως διεκδικούμε ως Ελλάδα στη Ν.Α. Μεσόγειο, όπως έχουμε κάνει από τον Αύγουστο του 2011 στο Ιόνιο και το Λιβυκό, σε περιοχές όπου αδειοδοτήσαμε την εκτέλεση σεισμογραφικών ερευνών και εκχωρήσαμε δικαιώματα εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων σε διεθνείς και εγχώριες πετρελαϊκές εταιρίες; Εάν δεν οριοθετήσουμε ούτε καν αυτό που διεκδικούμε πώς ακριβώς θα το υπερασπιστούμε;

Εάν δεν επιβληθεί τώρα κόστος στην Τουρκία μέσω άσκησης βέτο στην έναρξη της διαπραγμάτευσης για την αναβάθμιση της τελωνειακής της ένωσης με την Ε.Ε., μέσω της επιδίωξης του παγώματος εκταμίευσης των προενταξιακών κονδυλίων για τα έτη 2019-2020, μέσω της επιδίωξης παγώματος των χρηματοδοτήσεων της ΕΙΒ προς την Τουρκία και μέσω της επιβολής κυρώσεων στα άμεσα εμπλεκόμενα φυσικά και νομικά πρόσωπα στη γεώτρηση του Φατίχ και την εξερεύνηση του Μπαρμπαρόσσα, τότε θα αποθρασύνουμε δεν θα κατευνάσουμε το «θηρίο».

Στην περίπτωση αυτή, το επόμενο βήμα της Άγκυρας -εντός του επόμενων μηνών- θα είναι η εκτέλεση εκτενών σεισμογραφικών ερευνών εντός του επίσης ακαθόριστου τμήματος της Ελλαδικής υφαλοκρηπίδας στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ρόδου-Καρπάθου-Μεγίστης, που νομίμως παρεμπόδισε η φρεγάτα «Νικηφόρος» τον Οκτώβριο του 2018. Η Αθήνα εν μέσω άμεσης προεκλογικής ή μετεκλογικής περιόδου θα πρέπει να προετοιμαστεί διπλωματικά και αμυντικά για να διαχειρισθεί με επιτυχία μια κρίση επιπέδου ανάλογου με αυτή του 1976 ή του 1987 όταν παλαιότερα τουρκικά σεισμογραφικά σκάφη είχαν επιχειρήσει να δημιουργήσουν τετελεσμένα επί της επίσης ακαθόριστης ελλαδικής υφαλοκρηπίδας σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου.

Αυτό θα επιδιώξει να κάνει και στην ελλαδική υφαλοκρηπίδα της Ν.Α. Μεσογείου παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα ουδέποτε επεδίωξε να ασκήσει σε αυτήν την περιοχή τα κυριαρχικά της δικαιώματα σε ότι αφορά την εξερεύνηση και δυνητική εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Εάν η Ελλάδα δεν κερδίσει αυτήν την επερχόμενη κρίση, το επόμενο βήμα της Τουρκίας θα είναι η διενέργεια μέσα στο 2020 ή 2021 γεωτρήσεων εντός της ελλαδικής υφαλοκρηπίδας εκεί όπου τα σεισμογραφικά του Μπαρμπαρόσσα θα υποδείξουν ως περιοχές υψηλής πιθανότητας για την εξεύρεση υδρογονανθράκων.