Θωμάς Γεράκης

Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πυροδότησε τις ήδη υπάρχουσες ανησυχίες της ελληνικής κοινωνίας τόσο για απρόβλεπτες και σαφώς δυσμενέστερες γεωπολιτικές εξελίξεις όσο και για τις σοβαρές οικονομικές συνέπειες που θα προκαλέσουν στην ήδη επιβαρυμένη ελληνική οικονομία, τις επιχειρήσεις και τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Το ενδεχόμενο ενός Παγκοσμίου Πολέμου με ανυπολόγιστες συνέπειες φαίνεται να είναι ισχυρό στο συλλογικό υποσυνείδητο.

Η ελληνική κοινή γνώμη τάσσεται περισσότερο στο πλευρό της Ουκρανίας και συμφωνεί με την απόφαση των δυτικών χωρών για επιβολή οικονομικών κυρώσεων στη Ρωσία. Ωστόσο, σημαντικό καταγράφεται και το μέρος της ελληνικής κοινωνίας που θεωρεί ότι το δίκαιο είναι με το μέρος της Ρωσίας και δεν επικροτεί τις κυρώσεις των δυτικών χωρών εναντίον της. Αναμφισβήτητα κοινός τόπος είναι η άμεση λήξη του πολέμου και η επικράτηση της διπλωματίας, της συνεννόησης, της ειρήνης.

Παρά τις συνεχείς προκλήσεις της τουρκικής πλευράς, 2 στους 3 Ελληνες, ανεξαρτήτως πολιτικής τοποθέτησης και με μόνη εξαίρεση τα μικρότερα ακροδεξιά κόμματα, πιστεύουν ότι η Ελλάδα θα πρέπει επιμείνει στον διάλογο με τη γείτονα χώρα. Η επιθυμία αποφυγής μιας ακόμη κρίσης στη γειτονιά μας αυτή την περίοδο είναι προφανής.

Ταυτόχρονα, η ακρίβεια και οι συνεχείς ανατιμήσεις ανάγονται σε μείζον πρόβλημα που συνεχώς επιδεινώνεται. Οι αυξήσεις που ανησυχούν περισσότερο είναι αυτές στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος, στα τρόφιμα και είδη σούπερ μάρκετ, στη βενζίνη και τις ανάγκες θέρμανσης, όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η παρούσα κατάσταση στην αγορά αλλά και η αναμενόμενη επιβαρυντική εξέλιξή της επισκιάζουν άλλες, υπαρκτές και κυρίαρχες το προηγούμενο διάστημα ανησυχίες, όπως αυτή της πανδημίας, της τουρκικής επιθετικότητας, της αύξησης της εγκληματικότητας κ.λπ.

Οι εκλογικοί συσχετισμοί επηρεάζονται σήμερα από δύο αντίρροπες δυνάμεις. Από τη μία, ο πόλεμος και οι γεωπολιτικές απειλές ευνοούν την αύξηση της συσπείρωσης στις πολιτικές ηγεσίες, γεγονός που αποτυπώνεται και στην εκλογική απήχηση της Ν.Δ., που μετά από ένα μακρύ διάστημα συνεχούς μείωσης στην πρόθεση ψήφου εμφανίζει αύξηση μιας ποσοστιαίας μονάδας.

Από την άλλη, οι συνεχείς ανατιμήσεις, η επιδείνωση της οικονομίας και η δοκιμασία των αντοχών των επιχειρήσεων και νοικοκυριών περιορίζουν την τάση «συσπείρωσης στη σημαία» και αυξάνουν τις σκιές στην εικόνα της κυβέρνησης που καταγράφει αρνητικό πρόσημο στη συνολική αξιολόγησή της (45,1% θετικές αξιολογήσεις, 53,9% αρνητικές). Αν και οι περισσότεροι αποδίδουν τις αυξήσεις των τιμών στον πόλεμο και την ενεργειακή κρίση, αρκετοί είναι και αυτοί που αποδίδουν ευθύνες στην κυβερνητική πολιτική και σίγουρα η μεγάλη πλειοψηφία αναμένει δραστικότερες λύσεις και ουσιαστικότερη βοήθεια.

Οι δύο αυτές αντίρροπες δυνάμεις που επιδρούν στο πολιτικό σκηνικό φαίνονται σήμερα ισόρροπες. Προϊόντος του χρόνου και με τη λογική εξέλιξη εκτόνωσης των πολεμικών συγκρούσεων, η ακρίβεια και η αντιμετώπισή της θα αναδειχθούν η πρωτεύουσα παράμετρος.

Σήμερα δεν καταγράφεται ισχυρό αίτημα πολιτικής αλλαγής καθώς η πλειοψηφία επιθυμεί εκλογές στο τέλος της τετραετίας, ο πρωθυπουργός εξακολουθεί να είναι ο δημοφιλέστερος πολιτικός αρχηγός και αν είχαμε σήμερα εκλογές η Ν.Δ. θα ήταν το πρώτο κόμμα με καθαρή διαφορά από το δεύτερο και αισθητά ενισχυμένο το ΚΙΝ.ΑΛ. στην τρίτη θέση.