Χρ. Ι. Στεφανάδης

Το νομικό αυτό πλαίσιο διαμορφώνεται και τροποποιείται συνεχώς, ούτως ώστε να ευρίσκεται σε αρμονία με τις κοινωνικές πεποιθήσεις περί δικαίου, οι οποίες μεταβάλλονται διαχρονικά και διαμορφώνουν τον λεγόμενο “πολιτικό πολιτισμό”.
Αντίθετα, οι ηθικές αρχές και αξίες, δεν υπάγονται σε νομικά πλαίσια, αλλά είναι προσωπική υπόθεση και τρόπος ζωής του καθενός .
Ένα καίριο και διαχρονικό ερώτημα που τίθεται, είναι αν το νόμιμο είναι και ηθικό. Η απάντηση είναι ότι το ηθικό μπορεί να περιλαμβάνει το νόμιμο, αλλά είναι κάτι πολύ περισσότερο και ευρύτερο, αφού έχει άμεση σχέση με την ιδιαίτερη ψυχική δομή του κάθε ανθρώπου. Ένα παράδειγμα: Ένας νομοταγής πολίτης δεν κλέβει, γιατί φοβάται την τιμωρία που προβλέπεται από τον νόμο. Ένας ηθικός πολίτης όμως, δεν κλέβει επειδή πιστεύει ότι η κλοπή δεν είναι καλό…
Και στο ερώτημα εάν η ηθική διδάσκεται, την απάντηση την δίνει ο Αριστοτέλης που έγραψε:
“ Έχουμε τις αρετές επειδή τις έχουμε ήδη εφαρμόσει στην πράξη, όπως γίνεται με όλες τις τέχνες. Γιατί αυτά που πρέπει να τα μάθεις για να τα κάνεις, τα μαθαίνεις κάνοντάς τα, όπως π.χ. γίνεσαι οικοδόμος χτίζοντας οικοδομές και κιθαριστής παίζοντας κιθάρα. Με τον ίδιο τρόπο γινόμαστε δίκαιοι κάνοντας δίκαιες πράξεις, σώφρονες κάνοντας σώφρονες πράξεις και γενναίοι κάνοντας γενναίες πράξεις..”.
Αυτά ισχύουν και για τους απλούς πολίτες αλλά και ιδιαίτερα για τους πολιτικούς.

Όσον αφορά τώρα την πολιτική ηθική, λοιπόν εδώ το θέμα είναι πολύ πιο σοβαρό. Γιατί η ενασχόληση με την πολιτική είναι μια διαδικασία που δεν επιβάλλεται, αλλά αναλαμβάνεται εθελοντικά.

Ένας πολιτικός, πέρα από την αυτονόητη εφαρμογή των νόμων, θα πρέπει να έχει κατοχυρώσει την αρετή και την ηθική σε ατομικό επίπεδο, προτού ασχοληθεί με τα κοινά… Δηλαδή προτού μπει στην πολιτική.

Γιατί μετά είναι πλέον αργά…

Και αυτό γιατί δυστυχώς, το πολιτικό ψέμα θεωρείται από πολλούς, περίπου συνδεδεμένο με την άσκηση της πολιτικής .
Το μεγαλύτερο όμως πρόβλημα με το πολιτικό ψέμα, είναι ότι τις περισσότερες φορές δεν είναι στιγμιαίο.

Συγκεκριμένα ένα αρχικό ψέμα, προκειμένου να υποστηριχθεί, συνοδεύεται διαδοχικά και από επόμενα ψέματα, με τελικό αποτέλεσμα τον ευτελισμό του πολιτικού αλλά και το κυριότερο της πολιτικής ζωής…

… Θυμάμαι ένα περιστατικό πριν από χρόνια. Ήμουν μάρτυρας (πραγματογνώμονας) σε μια υπόθεση που αφορούσε ιατρική ευθύνη. Ρώτησα ένα ανώτατο δικαστικό πρόεδρο του Αρείου Πάγου, φωτισμένο νομικό, που με τιμούσε με την φιλία του, πώς να διατυπώσω την άποψή μου, χωρίς ενδεχόμενα να αδικήσω κανένα. Μου απάντησε ξερά: “Να είσαι προσκολλημένος στην απόλυτη αλήθεια“!

Αλλά ας επανέλθουμε στο πολιτικό ψέμα.

Με δεδομένο ότι η ειλικρίνεια ή το ψέμα των πολιτικών, έχει άμεση σχέση με την ζωή των πολιτών, την επιβίωσή τους, το μέλλον τους, αλλά και το μέλλον του έθνους, ίσως στο ορατό μέλλον, το πολιτικό προσωπικό θα πρέπει να υποβάλλεται σε κάποια αντικειμενική ιατρική διαγνωστική εξέταση!.
…Σχετικά πρόσφατα Αμερικανοί ερευνητές με την χρήση της μαγνητικής τομογραφίας, εντόπισαν περιοχές του εγκεφάλου που διεγείρονται όταν το άτομο ψεύδεται και απέδειξαν ότι το ψέμα δεν οφείλεται σε ψυχολογικά αίτια, αλλά υπάρχει και οργανικό υπόβαθρο.

Ίσως στο μέλλον μια εξελιγμένη ανάλογη απεικονιστική μέθοδος, να περιλαμβάνεται στα τυπικά προσόντα κάποιου για την είσοδο στην πολιτική!... Γιατί όπως φαίνεται ο όρκος που δίνουν Βουλευτές και Υπουργοί, είτε θρησκευτικός, είτε πολιτικός, δεν επαρκεί για ορισμένους, ώστε να διασφαλίσει την πολιτική ειλικρίνεια και να αποτρέψει το πολιτικό ψέμα!...

… Πρόσφατα, η πολιτική ζωή της χώρας μας, αλλά και η κοινωνία, συγκλονίζονται από το θέμα των τηλεφωνικών υποκλοπών.
Ο Πρωθυπουργός, πιστεύω, “προσκολλημένος στην αλήθεια” αντέδρασε άμεσα, καθώς δήλωσε με απόλυτο τρόπο ότι δεν γνώριζε για την συγκεκριμένη παρακολούθηση και απομάκρυνε στενούς συνεργάτες του, καταλογίζοντας την πολιτική ευθύνη.

Η αντιπολίτευση, σαν να μην γνώριζε πως λειτουργεί η ΕΥΠ – αφού και επί προηγούμενης διακυβέρνησης κατεγράφησαν χιλιάδες επισυνδέσεις, νομιμοποιημένες από δικαστικό λειτουργό – υβρίζει, απαξιώνει κατηγορεί και ζητά την παραίτηση του Πρωθυπουργού και δεν αναμένει την διερεύνηση της υπόθεσης που διενεργεί η Βουλή των Ελλήνων.

Υποκρισία ή συνειδητό πολιτικό ψέμα; Η διερεύνηση της υπόθεσης θα δείξει.
Και ο Λαός θα κρίνει τελικά. Αφού το πολιτικό ψέμα δεν εμπίπτει στο νομικό μας πλαίσιο και αφού η πολιτική ηθική και αρετή δεν μπορεί για την ώρα να μετρηθεί με αντικειμενική ιατρική απεικονιστική μέθοδο!.

“Αν δεν είναι σωστό μην το κάνεις. Αν δεν είναι αλήθεια, μην το πεις”
( Μάρκος Αυρήλιος . Ρωμαίος Αυτοκράτορας και Στωικός φιλόσοφος)




*Ο Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας