Χρ. Ι. Στεφανάδης

Δραστηριότητες, που αφορούν την κοινωνική συμπεριφορά του, το εμπόριο, την διαφήμιση, την εθνική συσπείρωση, αλλά και τις εκλογικές διαδικασίες…

Ειδικότερα, στις εκλογές, αυτή την θεμελιώδη δημοκρατική διαδικασία, η επιστήμη της ψυχολογίας και της μελέτης της ανθρώπινης συμπεριφοράς, διαδραματίζει σημαντικό και πολλές φορές καθοριστικό ρόλο στις αποφάσεις του εκλογικού σώματος. Η επιστημονική αυτή προσέγγιση των εκλογών, σε ελεύθερες εκλογικές διαδικασίες, άρχισε τις τελευταίες δεκαετίες από τις ΗΠΑ.

Και αναφέρομαι σε ελεύθερες εκλογικές διαδικασίες, γιατί ως γνωστό, σε άλλες χώρες με ελεγχόμενες διαδικασίες “εκλογών”, όπου οι επιδόσεις των μοναδικών συνήθως υποψηφίων προσέγγιζαν και προσεγγίζουν το 100%, εκεί η ψυχολογία και οι τεχνικές που διδάσκει έχουν υποκατασταθεί από άλλες, πλέον δοκιμασμένες τεχνικές χειραγώγησης…

Στην χώρα μας παλαιότερα, η προσέγγιση των εκλογών από τους υποψηφίους και τα πολιτικά κόμματα, γινόταν με άμεση επικοινωνία και εκ του σύνεγγυς, υποσχέσεις. Οι πολιτικοί αρχηγοί από τα μπαλκόνια και από κάτω το πλήθος… Ή η περιοδεία υποψηφίων σε κωμοπόλεις και χωριά, να υπόσχονται δράσεις που θα κάνουν, εφόσον εκλεγούν.

Ακόμα χειρότερα, η προσπάθεια προσέγγισης των ψηφοφόρων με άλλα μέσα… Θυμάμαι ιστορία που μου είχε διηγηθεί αξιόπιστος παλιός γιατρός, ότι σε χωριά της Θεσσαλίας, υποψήφιος Βουλευτής προεκλογικά, περιφερόταν με μουλάρι και μοίραζε φύλλα… μπακαλιάρου(!!!) στους φτωχούς κατοίκους!...

Τα τελευταία χρόνια και στην χώρα μας οι προεκλογικές τεχνικές των κομμάτων έχουν αλλάξει. Επιστημονικές μέθοδοι προσέγγισης
και πειθούς των εκλογών, διαδραματίζουν τον βασικότερο ρόλο. Σε αυτό βέβαια, πρωταρχικό ρόλο και καθοριστικό διαδραματίζουν τα ΜΜΕ και γενικότερα οι σύγχρονες μέθοδοι επικοινωνίας με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Έτσι και στην χώρα μας, ψυχολογικές τεχνικές που βασίζονται στην “πλύση εγκεφάλου” ( Brainwash), εφαρμόζονται
προεκλογικά κατά κόρο, συνεχώς και πολλές φορές πέρα από τα όρια της δεοντολογίας και της ηθικής.

Αλλά ποιες είναι οι βασικότερες τεχνικές της “πλύσης εγκεφάλου”; Βασική τεχνική, είναι η απόσπαση της προσοχής και η εκτροπή της από τα σημαντικά προβλήματα προς άλλα, λιγότερο ή καθόλου σημαντικά.

Συγκεκριμένα, σήμερα η αντιπολίτευση, με μεθόδους brainwash, προσπαθεί να εκτρέψει την προσοχή του λαού και την αποτίμηση των ευθυνών και των αστοχιών που αντικειμενικά υπάρχουν στην διαχείριση της εξουσίας από την προηγούμενη διακυβέρνηση και να προβάλλονται υπέρμετρα, μεμονωμένες περιπτώσεις παραβατικής συμπεριφοράς ή διαφθοράς, που βέβαια σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να ακυρώσουν το πολύπλευρο και αποτυπωμένο κυβερνητικό έργο της παρούσας κυβέρνησης. Ακόμα και να προβάλλονται ιδεολογήματα όπως π.χ. περί παλαιού και νέου προοδευτικού και συντηρητικού, τα οποία όμως, στο πρόσφατο παρελθόν, δεν συνοδεύθηκαν από θετικό έργο προς όφελος του λαού…


Άλλη τεχνική είναι , ο χειρισμός του Λαού, σαν αυτός να ευρίσκεται στην παιδική ηλικία.

Το σκεπτικό είναι, ότι αν κάποιος απευθύνεται σε ένα άτομο σαν αυτό να ήταν παιδί, η αντίδρασή του, θα είναι όπως αυτή ενός μικρού παιδιού, δηλαδή χωρίς λογική σκέψη, αλλά κυρίως με το συναίσθημα.

Με τον τρόπο αυτό γίνεται καλύτερη πρόσβαση στο υποσυνείδητο και εμφυτεύονται ευκολότερα φοβίες, επιθυμίες αλλά και ιδέες. Τρανταχτό παράδειγμα είναι η συνεχής αναφορά στις “αμαρτίες” της συντηρητικής παράταξης που επαναλαμβάνει συνεχώς η αντιπολίτευση, προσπαθώντας – ανεπιτυχώς – να ανακαλέσει μνήμες παλαιοτέρων εποχών, που φθάνουν μέχρι τον εμφύλιο και ακόμα παλαιότερα.

Επίσης, μια τεχνική “πλύσης εγκεφάλου”, είναι η ενθάρρυνση του Λαού να είναι ικανοποιημένος με την μετριότητα.
Δηλαδή, να προβάλλονται ως πολιτικές προσωπικότητες, άτομα χωρίς ουσιαστικά προσόντα που απαιτεί η διακυβέρνηση της χώρας, αλλά που έχουν μόνο προσόν την αυτονόητη εντιμότητα…

Τέλος, η ενοχοποίηση τού Λαού.

Δηλαδή, να πιστέψει ο Λαός ότι αυτός θα ευθύνεται για την όποια κακοτυχία θα του προκύψει, εάν δεν δώσει την ψήφο του στην αντιπολίτευση.

Ο λαός μας, μετά από διαδοχικές και πρωτόγνωρες φυσικές καταστροφές, με το μεταναστευτικό πρόβλημα, εν μέσω διεθνούς οικονομικής κρίσης και με την συνεχή απειλή από την Τουρκία, είναι ίσως περισσότερο ευάλωτος σε τεχνικές “πλύσης εγκεφάλου”.
Η πρόσφατη όμως μνήμη των προβλημάτων που συσσώρευσε η σημερινή αντιπολίτευση την περίοδο που κυβέρνησε την χώρα, είναι νωπή και τραυματική. Και πιστεύω, ότι αντιπολιτευτικές τεχνικές που βασίζονται στην “πλύση εγκεφάλου”, δεν μπορεί να ευοδωθούν.


Γιατί προσκρούουν στην πραγματικότητα και στην
λογική!
Και επομένως δεν θα έχουν τύχη!



*Ο Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας