Χρ. Ι. Στεφανάδης

Το φαινόμενο αυτό που παρατηρείται στην Ιατρική και σε θεραπευόμενους ασθενείς, είτε με χειρουργική επέμβαση είτε με χορήγηση φαρμάκων, είναι το αντίθετο του φαινομένου Placebo. Δηλαδή, την υποκειμενική βελτίωση συμπτωμάτων ενός ασθενή μετά από χορήγηση εικονικού φαρμάκου.

Το φαινόμενο nocebo συμβαίνει σε έναν ασθενή εάν διαβάσει τις αναφερόμενες, ακόμη και σπάνιες παρενέργειες μιας χειρουργικής επεμβάσεις ή μιας φαρμακευτικής αγωγής, μετά την επέμβαση ή την φαρμακευτική αγωγή που υποβάλλεται, αισθάνεται ότι πάσχει από αυτές.

Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται συνήθως σε ευαίσθητα άτομα, με ευαίσθητη ψυχολογική δομή που τα καθιστά επιρρεπή σε αυθυποβολή. Και όσο αναφορά τις χειρουργικές επεμβάσεις, με τη διάδοση των πληροφοριών από το διαδίκτυο είναι εύκολο να έχει πρόσβαση ο καθένας σε αυτές τις παρενέργειες. Ακόμα πιο εύκολα μπορεί κάποιος να τις πληροφορηθεί από το φύλλο οδηγιών φαρμακευτικών σκευασμάτων. Σε κάθε περίπτωση είναι πολύ βασικό προκειμένου να προστατευθεί κάποιος ασθενής από αυτό το σύνδρομο ο τρόπος ενημέρωσης.

Χαρακτηριστικά, σε μία επιστημονική έρευνα από την Αυστραλία μελέτησαν παρενέργειες δύο ομάδων ασθενών μετά από χημειοθεραπεία. Στη μία ομάδα ανέφεραν ότι το 30% θα εμφανίσουν ναυτία, στην άλλη ομάδα ότι το 70% δεν θα εμφανίσουν ναυτία. Τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι στους ασθενής που η ενημέρωση αναφερόταν στη θετική προοπτική με τις περισσότερες πιθανότητες ότι δεν θα εμφανίσουν ναυτία, οι περισσότεροι δεν εμφάνισαν ναυτία.

Με αυτά τα δεδομένα η προσέγγιση ενός ασθενούς προκειμένου να αποφευχθεί το φαινόμενο Nocebo θα πρέπει να γίνεται με τη θετική επικοινωνία και τη σωστή ενημέρωση του ασθενούς.

Στην πολιτική ζωή παρατηρείται συχνά αυτό το φαινόμενο που στην ιατρική επιστήμη ονομάζεται Nocebo. Δηλαδή, ειδικότερα αντιπολιτευόμενοι πολιτικοί σχηματισμοί να προσπαθούν να επικοινωνήσουν στο λαό μία εικονική πραγματικότητα που στην ουσία δεν υπάρχει.

Στην πατρίδα μας, στην προεκλογική περίοδο που διανύσαμε και διανύουμε, κυρίως η αξιωματική αντιπολίτευση αλλά και άλλα πολιτικά κόμματα προσπαθούν να πείσουν τον ελληνικό λαό ότι βιώνει καταστάσεις που στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν :
-Ότι ο ελληνικός λαός ζει σε καθεστώς αφόρητης φτώχειας και οικονομικής δυστυχίας
-Ότι ο ελληνικός λαός ζει σε ένα καθεστώς απόλυτα αντιδημοκρατικό, με μία δικαιοσύνη υποχείριο των ολίγων
-Ότι ο ελληνικός λαός κυβερνάται από μία μικρή ομάδα που τον…. παρακολουθεί με παρακρατικές μεθόδους
-Ότι η υγεία του Ελληνικού λαού κινδυνεύει, με αφορμή μεμονωμένα τραγικά περιστατικά

Αλλά και ακόμη χειρότερα να καταλογίζονται στην Κυβέρνηση με απαράδεκτο τρόπο «εγκληματικές ενέργειες» με αφορμή τραγικά δυστυχήματα ή καταλογισμό στην Κυβέρνηση μεμονωμένων περιστατικών αντιδεοντολογικών ενεργειών πολιτικών προσώπων.

Το φαινόμενο αυτό, με την διάδοση της πληροφορίας με τα ηλεκτρονικά μέσα, έχει πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις και όλη η αντιπολιτευτική τακτική βασίζεται σε αυτό. Δηλαδή, να πείσει το λαό για κάτι που αντικειμενικά δεν υπάρχει, ότι ζει σε μία χώρα με μία επικίνδυνη κυβέρνηση που διακυβεύεται η ζωή του, η υγεία του, η ασφάλειά του και το μέλλον του.

Εκ του αποτελέσματος όμως, όπως φάνηκε στις πρόσφατες εκλογές η αντιπολιτευτική αυτή τακτική, όχι μόνο δεν απέδωσε τα προσδοκώμενα αλλά απεναντίας έδωσε στην Κυβέρνηση μία πρωτοφανή πλειοψηφία, ενώ από την άλλη πλευρά η αξιωματική αντιπολίτευση ( η οποία είναι ο κύριος εκφραστής αυτού του είδους των αντιπολιτευτικών πρακτικών) είδε τα εκλογικά ποσοστά της να κατακρημνίζονται.

Αυτό σημαίνει ότι το φαινόμενο Nocebo με το οποίο προσπάθησε η αντιπολίτευση να υποβάλει τον ελληνικό λαό δεν λειτούργησε. Ο ελληνικός λαός δεν υποβλήθηκε για να πιστέψει ότι ζει σε μία εικονική πραγματικότητα. Αντιθέτως, έδωσε ισχυρή θετική ψήφο στην Κυβέρνηση. Σε μία Κυβέρνηση που του μιλάει τη γλώσσα της αλήθειας, που παρήγαγε και παράγει πολύ θετικό και αποτυπωμένο έργο και που εγγυάται το μέλλον της Χώρας!

Σε μία Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας που η αλήθεια δεν είναι μία «μικροαστική εμμονή» όπως είχε πει ο Λένιν, αλλά που η αλήθεια στην επικοινωνία της με το λαό είναι αντικειμενική και βασίζεται στην πραγματικότητα….




*Ο Χριστόδουλος Ι. Στεφανάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας