Χρ. Ι. Στεφανάδης

Ο πλέον διαδεδομένος τρόπος επίλυσης των διαφορών είναι διαπραγματεύσεις.

Αυτή είναι μια διαδικασία που έχει σκοπό να επιλύσει διαφορές μέσα από επίτευξη μιας κοινά αποδεκτής συμφωνίας. Βασική προϋπόθεση σε μια διαπραγμάτευση είναι η ύπαρξη και η πρόταξη λογικών επιχειρημάτων που βασίζονται σε ιστορικά δεδομένα και στο διεθνές δίκαιο. Για την υποστήριξη των επιχειρημάτων, βασικός παράγοντας επιτυχίας είναι και η προσωπικότητα των διαπραγματευτών. Σε κάθε διαπραγμάτευση υπάρχουν τρία βασικά στοιχεία: Η πειθώ, η διαφωνία και η επικοινωνία. Η διαπραγματευτική ομάδα, θα πρέπει να διαθέτει , βαθιά γνώση του προβλήματος και να έχει υψηλή αυτοπεποίθηση.

Οι διαπραγματευτές μπορούν σχηματικά να διαχωριστούν στις ακόλουθες κατηγορίες : Η πρώτη αφορά άτομα με υψηλό αίσθημα δικαίου αλλά που ενδιαφέρονται να διατηρήσουν καλές σχέσεις με τους απέναντι. Άλλη κατηγορία είναι άτομα που θέλουν να επιβάλλουν την θέση τους με κάθε τρόπο. Μια τρίτη κατηγορία είναι άτομα που αντιπαθούν την αντιπαράθεση και επιζητούν την επίλυση του προβλήματος με ειρηνικούς τρόπους. Τέταρτη κατηγορία είναι άτομα που θέλοντας να αποφύγουν μια σύγκρουση, προτιμούν να συμφωνούν με τις απόψεις της άλλης πλευράς, που βέβαια όμως είναι ακατάλληλα για σοβαρή διαπραγμάτευση . Κι τέλος πέμπτη κατηγορία είναι άτομα που έχουν την δεξιότητα να βρίσκουν την πλέον κατάλληλη λύση μέσα από εναλλακτικές επιλογές. Αύτη η κατηγορία των διαπραγματευτών είναι και η πλέον αποτελεσματική.

Όσον αφορά την ένταση μιας διαπραγμάτευσης , αυτή άμεσα σχετίζεται με τον διαπραγματευτή. Έτσι έχουμε τους ήπιους διαπραγματευτές, που βασική τους προσπάθεια είναι η αποφυγή προσωπικών αντιπαραθέσεων, που έχουν την τάση να κάνουν υποχωρήσεις, αλλά που μετά την διαπραγμάτευση διακατέχονται από αίσθημα απογοήτευσης και πικρίας. Και τους σκληρούς διαπραγματευτές, που πρωταρχικό τους μέλημα είναι η επικράτηση των απόψεων τους και για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούν κάθε μέσο, όπως τεχνητή ένταση, και τα αστήρικτα επιχειρήματα. ακόμα και τα ψέματα. Η τακτική όμως αυτή προκαλεί την αντίδραση της άλλης πλευράς, την περιχαράκωση της και τελικά θέτει σε κίνδυνο ναυαγίου την διαπραγμάτευση.

Με την γειτονική Τουρκία μας χωρίζουν πολλά. Διαφορετικές θέσεις που αφορούν την κυριαρχία στο Αιγαίο , τα Ελληνικά νησιά, την μειονότητα της Θράκης και τις διαφορετικές θέσεις των γειτόνων που αφορούν την Ανατολική Μεσόγειο και τον Ισλαμικό κόσμο.

Η γεωγραφία όμως μας έχει “καταδικάσει” να μοιραζόμαστε κοινά σύνορα.

Η παρούσα κυβέρνηση, ορθά έχει επιλέξει την οδό της διαπραγμάτευσης για την επίλυση των διαφορών μας. Αυτή η διαδικασία που ευρίσκεται σε εξέλιξη, παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, έχει επιφέρει σχετική ηρεμία στο Αιγαίο προς όφελος και τον δυο χωρών.

Μεγάλο πρόβλημα στην διαδικασία, αποτελεί η στάση και οι πρακτικές των Τούρκων. Η εμπρηστική ρητορική του Τούρκου προέδρου στο εσωτερικό, οι απειλές και η προβολή της στρατιωτικής ισχύος. Αυτή η θέση έχει αφετηρία την άποψη ότι η ιστορία στην περιοχή μας αρχίζει από την εποχή της ακμάζουσας Οθωμανικής αυτοκρατορίας και όχι από χιλιάδες χρόνια πριν, που ο Ελληνισμός κυριαρχούσε . Αυτή η θέση των γειτόνων, εκφράζεται με την λεγόμενη “γαλάζια πατρίδα”, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων και το μισό Αιγαίο πέλαγος, την ιστορική θάλασσα του Ομήρου!

Από την άλλη πλευρά, η Ελληνική διαπραγματευτική ομάδα και ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, με σταθερότητα στις θέσεις , με αδιάσειστα ιστορικά και νομικά επιχειρήματα που στηρίζουν τις απόψεις μας , χωρίς απειλές , αλλά με αποφασιστικότητα, επιζητεί μια δίκαιη συμφωνία, που αφορά μια και μόνο διαφορά: Την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Εμείς υποστηρίζουμε την λύση της μέσης γραμμής, άποψη που στηρίζεται στο διεθνές δίκαιο ενώ οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι τα Ελληνικά νησιά δεν έχουν υφαλοκρηπίδα!

Το προσεχές χρονικό διάστημα, η διαπραγμάτευση εισέρχεται στον “πυρήνα” των Ελληνοτουρκικών διαφορών. Η ελπίδα είναι ότι θα πρυτανεύσει η λογική , η υιοθέτηση του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας από τους γείτονες, για το συμφέρον και των δύο χωρών . Γιατί το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων, σε βάθος χρόνου ίσως οδηγήσει σε άλλες δυσάρεστες εξελίξεις…

Που ακόμα και για την περίπτωση αυτή όμως , η χώρα μας εξοπλιστικά θωρακίζεται….

*Ο Χριστόδουλος Στεφανάδης είναι Καθηγητής Καρδιολογίας, βουλευτής Σάμου με την Νέα Δημοκρατία