20+1 στιγμές

- Η πρώτη κιόλας ημέρα του μήνα Μαρτίου έφερε την γιορτή στη Πόλη αλλά και το ταξίδι στη μεγάλη οθόνη του κόσμου. Αρχή, από την κεντρική αίθουσα του Ολύμπιον στην Πλατεία Αριστοτέλους. Εκεί παρακολουθήσαμε το «Μαριάν και Λέοναρντ: Λόγια αγάπης» του Νικ Μπρούμφιλντ. Mία διεθνής πρεμιέρα που κέρδισε τη Θεσσαλονίκη. Μαριάν Ίλεν και Λεονάρντ Κοέν. Δύο διαφορετικοί άνθρωποι που αγαπήθηκαν αληθινά.

- «Crime and Punishment» του Στίβεν Μέινγκ από τις ΗΠΑ: Mία από τις πρώτες μας στάσεις. Δώδεκα θαρραλέοι αστυνομικοί της Νέας Υόρκης, στην πλειοψηφία τους Αφροαμερικάνοι τολμούν να υψώσουν ανάστημα και να καταγγείλουν τον μηχανισμό του σώματος, όσον αφορά το σύστημα των ποσοστώσεων για την ανέλιξη τους.

- Το Φεστιβάλ είχε και φέτος στη διάθεσή του την Αποθήκη Γ' του λιμανιού. Το ορμητήριο των σινεφίλ Φεστιβαλιστών. Ο αγαπημένος χώρος των θεατών στα διαλείμματά τους, αλλά και των επαγγελματιών του χώρου, που φιλοξενήθηκαν καθ΄όλη τη διάρκεια αυτού του σπουδαίου πολιτιστικού γεγονότος.

-«Free Solo»: Μία εβδομάδα πριν προβληθεί στο Ολύμπιον, έπαιρνε το OSCAR Καλύτερου Ντοκιμαντέρ από την Αμερικανίκη Ακαδημία. Η ιστορία του Άλεξ Χόνολντ με την υπογραφή του National Geographic. Η αδρεναλίνη μιας προσπάθειας χωρίς επιστροφή. Ή κερδίζεις το Χρυσό μετάλλιο ή πληρώνεις με τη ζωή σου. Αυτή είναι η ελεύθερη αναρρίχηση. Ένα οπτικό υπερθέαμα που τάραξε του θεατές.

- «Μηδενική Ανοχή»: "Η ατιμωρησία γεννά το χάος". Ο βιασμός γίνεται ένα ραδιενεργό όπλο στην υπηρεσία του εκάστοτε δυνατού. Εξαιρετική η επινόηση του σκηνοθετικού διδύμου να επιλέξει την τεχνική του animation, ώστε να καμουφλάρει το αρχειακό υλικό. Ένα συγκλονιστικό κινηματογραφικό πρότζεκτ, στο πλαίσιο μίας παγκόσμιας εκστρατείας που έχει ως στόχο να θέσει τέλος στην ατιμωρία των ενόχων.

- «Η Σιωπή των Άλλων»: Bραβείο Κοινού. Αυτό από μόνο του λέει πολλά. Το «σύμφωνο της λήθης» περί αμνηστίας έσβησε τα εγκλήματα του καθεστώτος Φράνκο στην Ισπανία. Στόχος η κραυγή των λίγων για δικαιοσύνη να σπάσει την εγκληματική σιωπή των πολλών. Ένα μάθημα ιστορίας, ένα μάθημα ζωής, βαθιά ανθρώπινο κι αληθινό.

- Τα τιμώμενα πρόσωπα της φετινής διοργάνωσης ήταν τρία. Ο διάσημος ελληνοαμερικανός σκηνοθέτης και φωτογράφος, Λουί Ψυχογιός, ο οποίος επέλεξε 10 ταινίες και προβλήθηκαν με τον ίδιο να είναι στις αίθουσες και να συζητάει με το κοινό. Εκτενές αφιέρωμα έγινε επίσης στον Κινέζο Ουάνγκ Μπινγκ με την προβολή έξι δικών του ντοκιμαντέρ, όπως και στο ανήσυχο θυελλώδες πνεύμα του Γκούσταβ Ντόιτς που βρέθηκε μάλιστα στη Νύμφη του Θερμαϊκού.

-«The Panama Papers»: Η μεγαλύτερη διαρροή απόρρητων εγγράφων στην ιστορία της ανθρωπότητας αποκάλυψε έναν κολοσσιαίων διαστάσεων δίκτυο εγκληματικής δραστηριότητας, σοκάροντας την παγκόσμια κοινή γνώμη. Ατέλειωτες ώρες εργασίας, αγωνία και τελικά μία αποκάλυψη που οδήγησε την ομάδα των δημοσιογράφων-ερευνητών του ICIJ στο Βραβείο Πούλιτζερ.

- Άνθρωπος και Ζώα. Ήταν μία ξεχωριστή ενότητα στο φετινό Φεστιβάλ, την οποία σε κινηματογραφικό επίπεδο αναλύσαμε. Εκτός όμως των ταινιών το κεντρικό logo με τον σκύλο ξεπούλησε, καθώς τα συλλεκτικά μπλουζάκια κι οι τσάντες με τον σκύλο έγιναν καπνός από τους φανατικούς σινεφίλ, που κρατούν ενθύμια από κάθε τους παρουσία.

- Ο Χρυσός Αλέξανδρος του Διεθνούς Διαγωνιστικού. «Συνήγορος» των Ρέιτσελ Λι Τζόουνς και Φιλίπ Μπελές. Η ιστορία της Λέα Τσεμέλ, η οποία έχει αφιερώσει τη ζωή της στην στην προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την υπεράσπιση των Παλαιστινίων σε ένα εχθρικό για τους ίδιους έδαφος. Η παρουσία της στην προβολή του Ολύμπιον έφερε συγκίνηση και ρίγος θαυμασμού για τον ανιδιοτελή της αγώνα.

- «Ένας δρόμος για τη Γάζα»: Οι δυσκολίες της επόμενης μέρας όσων έχουν επιβιώσει από μία ανείπωτη τραγωδία. Έχουν να διαχειριστούν το δυσβάσταχτο φορτίο της απώλειας και παράλληλα να οργανώσουν την επόμενη ημέρα που ξεκινάει και πάλι από το μηδέν. Η αναστήλωση της μνήμης, η αναγκαιότητα να κοιτάξουν μπροστά και να διαγράψουν τις εικόνες της φρίκης.

- Τα πάρτι που ζωντάνεψαν την πόλη: Ήταν μία διοργάνωση που έκανε θόρυβο τόσο τα πρωινά, κατά τη διάρκεια της ημέρας, όσο και τα βράδια, από την Αποθήκη Γ΄ μέχρι τα συνεργαζόμενα spots. Οι θεατές, το προσωπικό, οι εθελοντές, το χάρηκαν εντός κι εκτός αιθουσών. Τα φετινά πάρτι μάλιστα λέγεται πως ήταν τα πιο πετυχημένα των τελευταίων ετών.

- Τα ελληνικά ντοκιμαντέρ: Σε ένα Διεθνές Φεστιβάλ είναι προφανές πως γίνεται μία σφυγμομέτρηση και για τη δική του χώρα. Παρακολουθήσαμε αρκετά από αυτά και τις καρδιές των θεατών κέρδισαν, η Μπάντα του Νίκου Ασλανίδη, Τα 4 Επίπεδα της Ύπαρξης της Ηλιάνας Δανέζη, που κέρδισε και το Βραβεία της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου και Άγγελος Κατακουζηνός: Στη Λεγεώνα της Τιμής.

- Πέρυσι ήταν το «Πατέρες και Υιοί» του Ταλάλ Ντερκί που ταξίδεψε από το Σάντανς στη Θεσσαλονίκη για να μας διηγηθεί μία πολύ σκληρή ιστορία, φέτος «Οι Χαμένες Ψυχές της Μοσούλης» των Φραντσέσκα Μανόκι και Αλέσιο Ρομένσι. Η βία, κάθε μορφής από όπου κι αν προέρχεται γεννά βία. Δεν υπάρχει νικητής και χαμένος. Αυτό θέλει να μας αφήσει η ταινία ως παρακαταθήκη.

- «Πεθαίνεις μονάχα δύο φορές»: Μία ταινία που ακροβατεί ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και το θρίλερ μυστηρίου. O Mπεχίνσκι ή Μπεσίνσκι πέθανε δύο φορές μία το 1969 και μία το 1987. Στον δρόμο για τη δικαίωση της τιμής, της υστεροφημίας, της αιώνιας ζωής, στην προσπάθεια αποκάλυψης της αλήθειας, βλέπουμε μία πρωτοφανή διάθεση αλληλεγγύης και συμπόρευσης ανθρώπων που προέρχονται από εντελώς διαφορετικές καταβολές.

- Ιδιαίτερο χαρακτήρα είχε αυτή τη φορά το πωλητήριο του Φεστιβάλ, καθώς επέλεξε να βγάλει προς διανομή στο κοινό συλλεκτικά κομμάτια προηγούμενων Φεστιβάλ. Μία τσάντα, μία μπλούζα, αναμνήσεις, στιγμές. Οι παλαιότεροι θυμήθηκαν τόσα πολλά, οι νεότεροι εμπλούτισαν τη συλλογή τους σε μία μοναδική ευκαιρία, καθώς τα ελάχιστα κομμάτια εξαντλήθηκαν μέσα σε λίγες ημέρες.

-«Το εταιρικό πραξικόπημα»: Η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ θεωρήθηκε η απαρχή μιας σκοτεινής περιόδου για ολόκληρο τον πλανήτη. Μήπως, όμως, δεν ήταν η αφετηρία αλλά η κατάληξη μιας μακράς και μεθοδικής διαδικασίας που είχε προηγηθεί; Μαρτυρίες Αμερικανών πολιτών που νιώθουν πως η κεντρική εξουσία τούς έχει εδώ και χρόνια εγκαταλείψει συνυφαίνονται με αναλύσεις δημοσιογράφων, φιλοσόφων και πολιτικών αναλυτών.

- Οι sold out δωρεάν προβολές: Το Φεστιβάλ έδωσε το δικαίωμα σε ανθρώπους που δεν είχαν την οικονομική άνεση να παρακολουθήσουν αρκετά ντοκιμαντέρ δωρεάν κι ο κόσμος της Θεσσαλονίκης ανταποκρίθηκε.

- Αρκετές ταινίες για τα δικαιώματα, την μνήμη και την ιστορία. Παρακολουθήσαμε τα ντοκιμαντέρ «Τάφη χωρίς Όνομα» για την Καμπότζη, «Αfrican Mirror» για το Καμερούν, «Εσύ τι θα κάνεις όταν ο κόσμος πιάσει φωτιά;», «Κλειστός Φάκελος Χάμαρσκελντ» με αφορμή τη τραγωδία-μυστήριο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ το 1961 και «Lyana».

- «Another Day of Life»: Mία από τις τελευταίες προβολές που παρακολουθήσαμε. Ένα εκρηκτικό μίγμα animation και αρχειακού υλικού, που μας οδηγεί στην τρανταχή απόδειξη του προφανούς. Μόνο αν εμπλακείς προσωπικά σε μία τραγωδία μπορείς να αποτυπώσεις την ολότητά της. Ο Ψυχρός Πόλεμος δεν τελειώνει ποτέ. Βασισμένη στο έργο του Πολωνού πολεμικού ανταποκριτή και μετέπειτα συγγραφέα Ρίτσαρντ Καπουσίνσκι.

- «Back to Berlin»: Mία διαδρομή μνήμης από το Τελ Αβίβ μέχρι το Βερολίνο. 11 άνθρωποι με τις μηχανές ταξιδιού ξεκινούν έναν αγώνα σύνδεσης με το παρελθόν τους. Κάθε στάση και μία ιστορία. Μία επική διαδρομή 4.500 χιλιομέτρων, γεμάτη αγιάτρευτες πληγές. Η φλόγα όμως πρέπει να μείνει αναμμένη, ως ένδειξη σεβασμού. «Είναι καλύτερο να πας στο Βερολίνο με μηχανή, παρά με τρένο».