Πανελλαδικές: Αντί να τις καταργήσουν τις κάνουν... διπλές!

Ούτε στην χθεσινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, αποσαφήνισε η κυβέρνηση ποιες θα είναι τελικώς οι αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, με τον υπουργό Παιδείας να προβαίνει για μια ακόμη φορά σε δηλώσεις, που αναιρούν τις προηγούμενες εξαγγελίες του.

Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα-χωρίς αυτό να σημαίνει οτι δεν μπορούν να τροποποιηθούν και πάλι μέχρι τις οριστικές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού στην Δ.Ε.Θ.- η κυβέρνηση προσανατολίζεται στην διατήρηση των πανελλαδικών εξετάσεων, αλλά μέσω ενός συστήματος ενδοσχολικών εξετάσεων που θα πραγματοποιούνται στο β' εξάμηνο της Γ' Λυκείου και αφού θα συνυπολογίζονται οι βαθμοί του απολυτηρίου, αλλά και οι βαθμοί του α' εξαμήνου της Γ' Λυκείου.

Το νέο σύστημα δεν πρόκειται να εφαρμοστεί πριν το εκπαιδευτικό έτος 2019-2020 κι αφού προηγουμένως θα έχουν εφαρμοστεί οι αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση για τα Λύκεια, οι οποίες επίσης δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί.

Ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου, παρουσίασε τις σκέψεις του στην χθεσινή συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, που συνεδρίασε υπό την προεδρία του πρωθυπουργού κι ακολούθησε εκτεταμένη συζήτηση μεταξύ των υπουργών, χωρίς όμως να ληφθούν συγκεκριμένες αποφάσεις.

Αμέσως μετά, ο υπουργός Παιδείας με δηλώσεις του υπογράμμισε πως στο εξής η υποχρεωτική εκπαίδευση θα είναι δωδεκαετής, ενώ πρόσθεσε πως δεν τίθεται θέμα πλήρους κατάργησης των πανελλαδικών εξετάσεων, καθώς σε όλες τις χώρες υπάρχουν εξετάσεις για την είσοδο σε πανεπιστήμια. Ο υπουργός σημείωσε πως μελετώνται απλώς μέθοδοι αλλαγής του ισχύοντος συστήματος, ενώ το μεγάλο στοίχημα είναι το λύκειο να γίνει ένα λύκειο με θεσμικές απαιτήσεις.

Ποιες αλλαγές μελετώνται

Σύμφωνα με τις πληροφορίες του “ΠΡΩΤΟΥ ΘΕΜΑτος”, ο υπουργός Παιδείας και οι επιτελείς του επεξεργάζονται αυτή την περίοδο δύο διαφορετικά σχέδια για τις αλλαγές στις Πανελλαδικές Εξετάσεις:
Πρώτο: Ελεύθερη πρόσβαση των φοιτητών στις σχολές “χαμηλής ζήτησης” και διατήρηση των πανελλαδικών για τις σχολές “υψηλής ζήτησης”, οι οποίες όμως θα διεξάγονται ως ενδοσχολικές εξετάσεις στο β' εξάμηνο της Γ' Λυκείου.
Οι αποτυχόντες θα μπορούν να εισαχθούν ελεύθερα στις σχολές “χαμηλής ζήτησης”, οι οποίες θα εξαιρεθούν από τις εξετάσεις.

Δεύτερο: Προσαρμογή των Πανελλαδικών εξετάσεων, στα νέα δεδομένα που θα προκαλέσουν οι αλλαγές στα Λύκεια. Η εκπαιδευτική δομή των Λυκείων θα αλλάξει σε βάθος τριετίας και βάσει αυτών των αλλαγών θα εναρμονιστεί και το σύστημα των Πανελλαδικών. Οι εγκύκλιες γνώσεις των μαθητών θα ολοκληρώνονται στην Α’ Λυκείου από το 2018. Από τη Β’ Λυκείου θα δίνεται η δυνατότητα επένδυσης στα ενδιαφέροντα των μαθητών.

Είναι προφανές, πως με τις αλλαγές στις Πανελλαδικές Εξετάσεις και με τις θολές υποσχέσεις για ευκολότερη πρόσβαση σε ΑΕΙ και ΤΕΙ, η κυβέρνηση στοχεύει στις ψήφους των 17ρηδων που βάσει του νέου εκλογικού νόμου θα ψηφίσουν για πρώτη φορά, αλλά και στις ψήφους των γονιών τους που θέλουν να απαλλαγούν από το άγχος και την οικονομική αιμορραγία της προετοιμασίας των εξετάσεων.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως μια μέρα μετά την ανακοίνωση των φετινών βάσεων για την εισαγωγή σε ΑΕΙ και ΤΕΙ ο υπουργός Παιδείας μαζί με τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης ανακοίνωσαν ότι οι φοιτητές που εισάγονται φέτος σε ΑΕΙ και ΤΕΙ θα δικαιούνται ειδική επιδότηση για τη χρήση του Διαδικτύου. Δεν είναι επίσης τυχαίο, οτι η “επιδότηση διαδικτύου” θα αφορά μόνο τους πρωτοετείς, που θα ψηφίσουν για πρώτη φορά στις προσεχείς εθνικές εκλογές.

Αφού ψήφισε ήδη την αύξηση των δωρεάν μεταπτυχιακών προγραμμάτων, τη συμμετοχή των φοιτητών στα πρυτανικά συμβούλια, την επαναφορά του ασύλου, υπόσχεται τώρα την κατάργηση μέρουςτων Πανελλαδικών, για τις σχολές “χαμηλής ζήτησης” , όπως έκανε ήδη με δηλώσεις του την περασμένη Παρασκευή, ο υφυπουργός Παιδείας Δ. Μπαξεβανάκης.

Οι αλλαγές που μελετά ο υπουργός Παιδείας, βασίζονται κυρίως στις προτάσεις του Ινστιτούτου Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ) όπως τις παρουσίασε πρόσφατα ο πρόεδρός του Γεράσιμος Κουζέλης.

Οι αλλαγές θα γίνουν σε βάθος τριετίας και θα επηρεάσουν κυρίως τους μαθητές των Λυκείων για τα έτη 2018-2019 (για την Α’ και Β’ Λυκείου) και 2019-2020 (για τη Γ’ Λυκείου).

Οι εγκύκλιες γνώσεις των μαθητών θα ολοκληρώνονται στην Α’ Λυκείου από το 2018. Από τη Β’ Λυκείου θα δίνεται η δυνατότητα επένδυσης στα ενδιαφέροντα των μαθητών. Με έναν κορμό υποχρεωτικών μαθημάτων, όπως η Γλώσσα, αλλά και τα Μαθηματικά, η Ιστορία, τα Θρησκευτικά, η Φυσική Αγωγή και οι Δημιουργικές Δραστηριότητες, οι μαθητές στην ηλικία των 16-17 θα μπορούν να διαμορφώνουν κατά βούληση το ωρολόγιο πρόγραμμά τους μέσα από μια λίστα τετράωρων επιλεγόμενων μαθημάτων, όπως η Πληροφορική, οι Νέες Τεχνολογίες, οι Ξένες Γλώσσες, η Φυσική, η Χημεία και τα Αρχαία Ελληνικά. Τα εξεταζόμενα μαθήματα στα δύο τετράμηνα θα μειωθούν αισθητά στην τάξη, ενώ θα δίνεται η δυνατότητα στους μαθητές να βαθμολογούνται με εργασίες.

Οταν οι μαθητές φτάνουν στη Γ’ Λυκείου, θα εξετάζονται σε 4 εξάωρα μαθήματα. Στο πρώτο τρίμηνο η βαθμολόγηση θα γίνεται μέσω εργασιών, εξέτασης ή projects. Στο δεύτερο τετράμηνο μέσω πανελλαδικής εξέτασης, από τη βαθμολογία της οποίας θα κρίνεται η πρόσβασή τους στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ.

Ο βαθμός του απολυτηρίου της Γ’ Λυκείου θα προκύπτει με βάση τον βαθμό του πρώτου τετραμήνου στα τέσσερα μαθήματα και τον βαθμό του δεύτερου, ο οποίος θα προκύπτει από την πανελλαδική εξέτασή τους.

«Ελπίζουμε ότι κάποια στιγμή οι Πανελλαδικές δεν θα είναι απαραίτητες και το απολυτήριο θα βγαίνει από το σχολείο», τόνισε ο πρόεδρος του ΙΕΠ, αποκαλύπτοντας και τον απώτερο στόχο της κυβέρνησης για το νέο σύστημα.

Οι αλλαγές που ανακοινώθηκαν

Μετά την χθεσινή του υπουργικού συμβουλίου, το υπουργείο Παιδείας έδωσε στη δημοσιότητα τις αλλαγές που θα περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο για τα Λύκεια. Όμως και σύμφωνα με αυτές δεν αποσαφηνίζεται το νέο πλαίσιο για τις πανελλαδικές εξετάσεις.
Σύμφωνα λοιπόν με το προσχέδιο του νέου νομοσχεδίου θα προβλέπονται:
***«Κεντρικά οργανωμένες εξεταστικές διαδικασίες πραγματοποιούνται δύο φορές τον χρόνο: τέλος Ιανουαρίου (διαγωνίσματα τετραμήνου) και τον Ιούνιο. Τα διαγωνίσματα του Ιανουαρίου θα συμμετέχουν στον βαθμό πρόσβασης με ένα ποσοστό μόνο αν βελτιώνουν τον βαθμό του Ιουνίου, αλλιώς δεν θα μετράνε.

***Ο βαθμός πρόσβασης προκύπτει από κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις και από τον βαθμό του απολυτηρίου. Την πρώτη χρονιά εφαρμογής η συμμετοχή του απολυτηρίου στον βαθμό πρόσβασης θα είναι περιορισμένη (μέγιστο 20%) και σταδιακά θα αυξάνεται, καθώς θα εμπεδώνεται η εμπιστοσύνη στην ενδοσχολική αξιολόγηση.

***Με το νέο σύστημα, δεν περιορίζεται στην επίδοση σε τρίωρες πανελλαδικές εξετάσεις αλλά συμπεριλαμβάνει και την αξιολόγηση της επίδοσης των υποψηφίων κατά τη διάρκεια της φοίτησης στη Γ΄ τάξη.

***Οι κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις του Ιουνίου αφορούν τέσσερα (4) μαθήματα. Πλην της Νέας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας, που είναι μάθημα κοινό για όλους, τα υπόλοιπα τρία είναι μαθήματα εμβάθυνσης που επιλέγει κάθε μαθητής/τρια. Εφόσον επιδιώκει την εισαγωγή του/της στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, επιλέγει ζεύγος μαθημάτων που δίνει πρόσβαση σε συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο. Ως 3ο μάθημα εμβάθυνσης
- είτε επιλέγει μάθημα που συνδυάζεται με κάποιο μάθημα του αρχικού ζεύγους δημιουργώντας νέο ζεύγος, που δίνει πρόσβαση και σε άλλο επιστημονικό πεδίο,
- είτε επιλέγει μάθημα που προαπαιτείται για συγκεκριμένα τμήματα (σε συνδυασμό με το ζεύγος που επέλεξε), δηλ. σχέδιο, ξένες γλώσσες, μουσική,
- είτε απλώς επιλέγει ένα μάθημα που τον ενδιαφέρει».

Οι αλλαγές στα Λύκεια

Για τις αλλαγές στα Λύκεια, το προσχέδιο του υπουργείου Παιδείας προβλέπει:
1. Σταδιακή επέκταση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης
Επί δεκαετίες η υποχρεωτική εκπαίδευση έχει καθηλωθεί με όριο το 15ο έτος. Επεκτείνουμε την υποχρεωτική εκπαίδευση έως το 18ο έτος για τη γενιά που ξεκινά το σχ. έτος 2017-8 την Α΄ Λυκείου.

2. Εγκαθίδρυση «πολυκλαδικότητας», δυνάμει ενιαία αντιμετώπιση του Λυκείου
Προς το παρόν διατηρούνται οι διακριτές δομές ΓΕΛ και ΕΠΑΛ αλλά καθιερώνεται η μεταξύ τους επικοινωνία, δηλαδή ο «αλληλο-δανεισμός» μαθημάτων (δια ζώσης στην περίπτωση που τα δύο σχολεία συστεγάζονται, διαφορετικά εξ αποστάσεως, μέσω ειδικής πλατφόρμας).

3. Τάξεις γενικής παιδείας οι Α΄ και Β΄ λυκείου, τάξη προπαρασκευής η Γ΄ λυκείου.

Η Α΄ τάξη του ΓΕΛ και του ΕΠΑΛ, αποτελεί συνέχεια του γυμνασίου, δηλ. σχεδόν όλα τα μαθήματα είναι υποχρεωτικά για όλους/ες.
Η Β΄ τάξη είναι μια μεταβατική τάξη, προβλέπονται περισσότερα μαθήματα επιλογής, ώστε οι μαθητές/τριες να δοκιμάσουν τις κλίσεις και τα ενδιαφέροντά τους (στο ΓΕΛ με τη μορφή επιλογών εμβάθυνσης, στο ΕΠΑΛ με τη μορφή μαθημάτων τομέα).
Στη Γ΄ τάξη, που είναι τάξη προπαρασκευαστική είτε για τα ΑΕΙ είτε για την επαγγελματική ζωή μετά το λύκειο, δίνεται έμφαση στα ενδιαφέροντα των μαθητριών και μαθητών, που διαμορφώνουν το προσωπικό τους ωρολόγιο πρόγραμμα, με λίγες διδακτικές ώρες αφιερωμένες στα κοινά για όλους μαθήματα.

4. Β΄ και Γ΄ ΓΕΛ: σαφώς λιγότερα μαθήματα, πολλές ώρες το καθένα
Επιδιώκεται αύξηση των ωρών ανά μάθημα και μείωση των μαθημάτων. Στη Β΄ ΓΕΛ τα περισσότερα μαθήματα θα είναι 4/ωρα και στη Γ΄ ΓΕΛ είναι 6/ωρα.

Με αυτό το σύστημα επιτυγχάνονται τα εξής: α) τα «ειδικά» μαθήματα (σχέδιο, μουσική, ξένες γλώσσες) διδάσκονται στο σχολείο, δεν επαφίενται σε εξωσχολική προετοιμασία, β) όλα τα εξάωρα μαθήματα που παρακολουθούν οι μαθητές/τριες είναι μαθήματα που μετράνε στον βαθμό πρόσβασης στα ΑΕΙ, (παρότι άλλα μετράνε περισσότερο και άλλα λιγότερο), οπότε θεραπεύεται η παθογένεια της αδιαφορίας που παρατηρείται σήμερα στα μαθήματα που δεν παίζουν ρόλο στην εισαγωγή, γ) επειδή αφιερώνονται 6 ώρες στα 4 μαθήματα που σχετίζονται με την πρόσβαση, μειώνεται η ανάγκη εξωσχολικής υποστήριξης.

Αν κάποιος μαθητής/τρια δεν προτίθεται να συνεχίσει σπουδές στην τριτοβάθμια, επιλέγει μαθήματα που δίνουν εφόδια για την επαγγελματική ζωή του/της (ξένες γλώσσες, πληροφορική, πρακτική λογιστική…).

5. Το απολυτήριο βασισμένο κυρίως σε ενδοσχολικές και λιγότερο σε διασχολικές διαδικασίες
Το απολυτήριο της Γ΄ λυκείου προκύπτει:
Α. σε ένα ποσοστό από τους βαθμούς των 2 τετραμήνων. Οι βαθμοί των τετραμήνων λαμβάνουν υπόψη τη συνολική συμμετοχή στην τάξη, καθώς και
1. το διαγώνισμα 1ου τετραμήνου το οποίο διεξάγεται σε όλα τα σχολεία συγκεκριμένη μέρα για κάθε μάθημα, με θέματα που καταθέτουν σε ειδική πλατφόρμα τα χαράματα της ίδιας μέρας επιτροπές έμπειρων εκπαιδευτικών από όλες τις περιφέρειες και με αυτόματη διόρθωση των απαντήσεων (ηλεκτρονικό σύστημα),
2. μια εκτενή εργασία που πραγματοποιείται για κάθε μάθημα εντός του σχολείου υπό την καθοδήγηση και την επίβλεψη του/της εκπαιδευτικού του μαθήματος, που κατατίθεται σε ειδική πλατφόρμα όπου ελέγχεται για την περίπτωση αντιγραφής και που βαθμολογείται ανώνυμα από αξιολογητές ειδικού μητρώου.

Β. σε ένα ποσοστό από τους βαθμούς κεντρικά οργανωμένων εξετάσεων στις οποίες τα γραπτά διορθώνονται ανώνυμα.

Το διαγώνισμα τετραμήνου και η εκτενής εργασία, που αξιολογούνται ανώνυμα, μειώνουν τις πιέσεις των γονιών προς τους/τις εκπαιδευτικούς για υψηλούς βαθμούς που δεν ανταποκρίνονται στις πραγματικές επιδόσεις των παιδιών τους. Μαζί με τη συμμετοχή στις κεντρικά οργανωμένες εξετάσεις συμβάλλουν στο κύρος του απολυτηρίου και στην αξιοπιστία του. Έτσι, ενώ το Απολυτήριο αποτυπώνει κυρίως ενδοσχολικές διαδικασίες, υπόκειται και σε κάποιες εξωτερικές «αντικειμενικές» διαδικασίες που διασφαλίζουν την εγκυρότητά του.